Hoelang blijft Jet Airways nog in Brussel?

Deze zomer viert Jet Airways z’n achtste verjaardag in Brussel. De scissor hub die Jet Airways in de zomer van 2007 op Brussels Airport installeerde, is er nog steeds, al is ze wel al afgezwakt. De zes dagelijkse vluchten werden gereduceerd naar vier en ook over een eventuele verhuis naar Amsterdam, Milaan of München werd in het verleden al gespeculeerd. Maar nu Etihad mede-eigenaar is van de Indische maatschappij, lijken de dagen van Jet Airways in Brussel geteld.

Heeft Jet Airways nog een toekomst in Brussel? Het is een vraag die we ons al eerder hebben gesteld. Het besluit toen was dat Jet Airways wel degelijk een (Europese) hub nodig heeft, wil ze haar vluchten naar Noord-Amerika blijven uitvoeren. De maatschappij beschikt namelijk niet over de toestellen om rechtstreekse vluchten aan te bieden.

Maar of Brussel voor Jet Airways toen de meest geschikte hub was, is een andere vraag. Door een mogelijke verhuis naar München zou de maatschappij hebben kunnen profiteren van het uitgebreidere netwerk van Lufthansa in plaats van dat van Brussels Airlines. Alles wees er in die periode ook op dat Jet Airways wellicht zou toetreden tot Star Alliance en dat de verhuis naar München dus zeker geen onlogische keuze zou zijn.

Tot Etihad in 2013 op het toneel verscheen. De maatschappij nam een belang van 24 procent en ging Jet Airways binnen de drie jaar omtoveren tot een winstgevende maatschappij. Maar Etihad zag daarbij geen rol meer weggelegd voor Brussel.

In de commercial cooperation agreement tussen beide maatschappijen stond duidelijk te lezen dat de hub die Jet Airways in Brussel heeft, zou verhuizen naar Abu Dhabi. Vandaar zou de maatschappij alle vluchten naar het Amerikaanse continent en Afrika gaan organiseren. Dat betekent dat de routes naar Newark en Toronto via Brussel zouden sneuvelen in het voordeel van Abu Dhabi.

Jet Airways zou niet alleen z’n huidige routes verhuizen maar er ook nieuwe opstarten. Zo zou de route naar New York JFK terug worden opgestart vanuit Delhi en er een nieuwe route komen vanaf Bangalore naar Chicago, allemaal via Abu Dhabi.

Maar dat alles was voor de Amerikaanse FAA in januari 2014 India in zijn International Aviation Safety Assessment-programma downgradede naar categorie 2. Die downgrade betekent dat volgens de Amerikanen India niet voldoet aan alle internationale veiligheidsstandaarden. Het directe gevolg was dat alle Indische maatschappijen geen nieuwe routes meer mochten opstarten naar de Verenigde Staten. Enkel de huidige routes mochten blijven gevlogen worden.

Dat stak natuurlijk een grote stok in de wielen voor Etihad en Jet Airways. Door deze downgrade kon Jet Airways de routes vanaf Brussel niet verhuizen naar Abu Dhabi, want dat wordt gezien als het opstarten van een nieuwe route. En ook de uitbreiding van nieuwe routes naar New York en Chicago kon niet doorgaan. Het is wellicht dankzij de FAA dat we Jet Airways vandaag nog altijd mogen verwelkomen in Brussel.

Terwijl India momenteel nog altijd onder categorie 2 valt, hebben de Indiërs er goede hoop op dat de FAA de komende maanden hun ranking terug zal verhogen. Volgens het Indische ministerie van Burgerluchtvaart zou dit tegen mei moeten gebeurd zijn. Een team van de FAA zal in maart afreizen naar India om alles te revalueren. Een upgrade betekent dan dat Jet Airways eindelijk terug nieuwe routes kan opstarten en zonder enig probleem de vluchten van Brussel kan verhuizen naar Abu Dhabi.

Want ondertussen heeft Jet Airways niet stilgezeten. Terwijl een jaar geleden de maatschappij nog maar vanaf zes Indische steden naar Abu Dhabi vloog, zijn dat er momenteel al tien. Vanaf maart komen er daar nog eens drie bij en verbindt de maatschappij dus dertien Indische steden met de nieuwe hub in Abu Dhabi. Zo vliegt de maatschappij momenteel door naar Koeweit en Damman via Abu Dhabi.

Terwijl Jet Airways met vluchten vanuit deze dertien steden ook het langeafstandsnetwerk van Etihad kan feeden, kan het ook zijn eigen passagiers in de toekomt met slechts één tussenstop verbinden met Noord-Amerika. Door alle vluchten te verhuizen van Brussel naar Abu Dhabi kan het reizigers in een veel kortere tijd naar Amerika brengen en met maar één in plaats van twee tussenstops. En dat kan de kleine omweg via Abu Dhabi dan uiteraard verantwoorden.

Omdat Jet Airways momenteel ingeperkt is in z’n internationale netwerk, heeft ze het teveel aan langeafstandstoestellen uitgeleased aan andere maatschappijen. Zo vliegen er tot 2020 3 A330-200’s bij Turkish Airlines en 2 A330-200’s en 5 B777-300’s bij Etihad. Deze laatste gebruikt de toestellen momenteel op een tiental routes naar onder andere San Francisco, Johannesburg en Lagos. Wanneer Jet Airways via Abu Dhabi nieuwe routes opstart naar Noord-Amerika, kan ze de toestellen van Etihad terugnemen indien nodig. De levering van haar B787’s heeft ze alleszins recentelijk nog maar eens uitgesteld tot 2017/2018.

De toekomt van Jet Airways in Brussel ziet er dus somber uit. Etihad heeft er geen enkel belang bij om Jet Airways naar Brussel te blijven laten vliegen en ziet uiteraard deze vluchten liever vanaf de thuisbasis in Abu Dhabi. De verhuis is een win-winsituatie voor beide maatschappijen. Etihad krijgt er meer vluchten bij waarvan ze de passagiers kan laten aansluiten op het eigen netwerk en Jet Airways kan de reistijd van z’n passagiers naar Amerika serieus laten doen dalen.

Indien de FAA India binnen enkele maanden inderdaad terug opwaardeert naar een categorie 1, zou de verhuis wel eens snel kunnen gebeuren. Mogelijk zien we dan komend winterseizoen al de exit van Jet Airways in Brussel en anders wellicht tegen de zomer van 2016.