Supersonisch vliegen anno 2015

De Concorde maakte op 24 oktober 2003 haar laatste commerciële vlucht: van New York JFK naar Londen Heathrow. Het vliegtuig was het meest geliefde supersonische toestel en had als rechtstreekse concurrent de Sovjet Tupolev Tu-144. Bijgenaamd door de Europeanen als “Concordski” vanwege de treffende gelijkenissen met de Concorde.

De luchtvaart ging door een moeilijke periode na 9/11, de toestellen werden te duur in onderhoud en de passagiersaantallen waren niet bevredigend. De crash van een Concorde nabij Parijs in 2000 heeft de publieke opinie ook geen goed gedaan. Op 10 april 2003 kondigden zowel Air France als British Airways het pensioen aan van hun Concorde. Op 24 oktober 2003 vloog de laatste commerciële vlucht van New York JFK naar Londen Heathrow. Tevens de laatste commerciële supersonische vlucht.

concorde-hostess
De Concorde vergezeld van vele stewardessen.

De eerste initiatieven voor het bouwen van een supersonisch toestel startten al eind 1956 in Groot-Brittannië, het duurde echter tot 1969 voor de eerste vlucht een feit was. De Concorde is het resultaat van de samenwerking tussen Groot-Brittannië en Frankrijk. Beide landen waren overeengekomen om zowel de kosten, infrastructuur als eventuele winst gelijk te delen. Geen van beide landen was immers in staat om volledig zelfstandig alle nodige kosten te dekken voor het ontwerpen en bouwen van een supersonisch toestel.

Ook onze eigen Sabena had – naast andere belangrijke spelers als American Airlines, Japan Airlines, Pan Am, Lufthansa,… – grote interesse in het kopen van de Concorde en plaatste een optie tot het verkrijgen van twee toestellen. In 1973 was de prijs van Concorde gekend en vonden talrijke testvluchten plaats. Vele maatschappijen, waaronder Sabena, zagen echter af van hun aankoop en annuleerden hun orders.

De Concorde wordt door menig luchtvaartliefhebber gemist, maar ook voor passagiers die (erg) snel van punt A naar B willen reizen is er momenteel geen alternatief voorhanden. Al lijkt het supersonisch vliegen ook niet helemaal verleden tijd, er duiken immers tal van bedrijven op die zicht toespitsen om een nieuw, supersonisch toestel in de markt te plaatsen. Al zal dat niet voor morgen zijn, van ontwerptafel tot het reserveren van een zetel op zo een vlucht zullen nog vele jaren lopen.

Vandaag zijn twee Amerikaanse spelers in de aanloop om het supersonisch vliegen in het volgende decennium mogelijk te maken: Lockheed Martin dat samenwerkt met NASA en het vrijwel onbekende Aerion dat samenwerkt met Airbus. Waar Aerion met de AS2 zich eerder specialiseert in het business jet segment met een 12-tal zetels, werken Lockheed Martin en NASA met de N+2 aan een toestel dat plaats biedt aan 80 passagiers. De plannen die nu voorliggen voor de N+2  zijn echter minder ambitieus dan de Concorde ooit was. Niet alleen telt het toestel minder zetels, ook de snelheid ligt met Mach 1.7 ruim onder de Mach 2.0 die de Concorde makkelijk kon halen.

N-plus-2-concept-300dpi
Conept van de N+2, een supersonisch vliegtuig dat 80 passagiers kan vervoeren.

Of de toestellen snel op de markt zullen komen is koffiedik kijken. Ontwikkelen van nieuwe toestellen kost enorm veel geld, daarvoor heb je naast investeerders ook maatschappijen en bedrijven nodig die het toestel willen aankopen. De vraag naar deze toestellen is momenteel onbestaande, al is er wel interesse. Welke maatschappij zou nu een toestel afwijzen dat passagiers sneller en veilig op hun bestemming kan brengen, als daar een redelijke prijs tegenover staat? Misschien is dit wel de start om een nieuwe revolutie in de luchtvaart te ontketenen: volautomatisch en dus minstens even veilig vliegen. Én sneller én goedkoper: toestellen kunnen immers efficiënter ingezet worden. En u, bent u als passagier daar klaar voor?