Piloot worden: hoe begin ik eraan?

Welkom bij Flightlevel. Je bent wellicht op deze pagina beland omdat je informatie zocht over het worden van piloot? Daarom wat meer info: in dit artikel geven we jou hopelijk een duidelijk overzicht van de verschillende vliegscholen in België. Uiteraard zijn er ook nog vele andere tientallen vliegscholen in Europa, maar we focussen ons hier enkel op België. We geven wat meer informatie over eventuele selectietesten, de kostprijs van de opleiding, de verschillen tussen modulair of geïntegreerd en meer. Hopelijk kunnen we je daardoor helpen in de zoektocht naar de voor jouw ideale vliegschool.

Maar vooraleer we beginnen een veelgestelde vraag:

Is het wel een goed idee om anno 2020 aan een opleiding voor lijnpiloot te beginnen?
Als je dit antwoord stelt, zal je naargelang de persoon aan wie je deze vraag stelt, verschillende antwoorden krijgen. Het antwoord is dus niet eenduidig. We kunnen niet ontkennen dat de coronacrisis voor de grootste wereldwijde crisis ooit in de commerciële luchtvaart zorgt. Momenteel hebben vele duizenden tot tienduizenden geschoolde en professionele piloten hun werk verloren omdat de luchtvaartmaatschappij moet inkrimpen, besparen of failliet is gegaan. Op het eerste zicht lijkt het dan ook zeer onverstandig om aan een opleiding tot piloot te beginnen. Maar is dat zo?

Niemand heeft een glazen bol, maar waar je wel van kan uitgaan is dat wanneer de economie zich de komende 2,3,4 of 5 jaar herstelt, mensen terug gaan beginnen vliegen en de luchtvaart terug aan z’n jaarlijkse groei gaat komen. IATA, de handelsorganisatie die de belangen van luchtvaartmaatschappijen verdedigt, verwacht dat de luchtvaart zich tegen 2024 volledig zal hersteld hebben tot op het niveau van 2019. Bij sommige maatschappijen en/of regio’s zal dat sneller zijn dan andere, maar er is altijd licht aan de einde van de tunnel.

Het is dan ook belangrijk om met je opleiding klaar te zijn wanneer de maatschappijen terug gaan uitbreiden. Met een geïntegreerde opleiding tot lijnpiloot moet je toch minstens 2 jaar rekenen eer je die voltooid hebt. Eigenlijk moet je dus kijken naar hoe de markt er in 2022 of 2023 gaat uitzien. En dan komen we terug bij het begin: dat is niet mogelijk. Het is geen exacte wetenschap en niemand kan voorspellen hoe de sector er binnen twee of drie jaar uitziet. Maak daarom een weloverwogen keuze: wil ik ervoor of nadien nog iets anders studeren? Kan ik de opleiding financieren zonder torenhoge risico’s? Wat ga ik doen indien ik de eerste 2 jaar na de opleiding geen werk vind? Heb ik geld om mezelf current te houden? Het zijn maar een greep uit de vele vragen die je voor jezelf moet stellen, en waarin niemand je echt kan helpen. Enkel advies geven. Dat proberen we alvast met volgend overzicht.

Er zijn in ons kleine land tal van vliegscholen die jongeren de kans geven hun droom om piloot te worden te verwezenlijken, maar een keuze maken is absoluut niet simpel. Een nieuwe update en overzicht van alle vliegscholen in België kan je verwachten in september 2020.

Toelatingsproeven
Vooraleer je aan de pilotenopleiding begint, moet je gewoonlijk eerst slagen voor de toelatingsproeven. Bij Ostend Air College zijn de toelatingsproeven gebaseerd op kennistesten.
Op basis van de uitkomst van deze kennistesten worden de studenten bijgestuurd waar nodig, maar er is dus geen sprake van een uitgebreid ingangsexamen en dat is niet per se een voordeel.

Het ingangsexamen is niet enkel het begin van je opleiding, maar geeft ook een overzicht van je mogelijke werkpunten en biedt je heel wat zekerheid in verband met je slaagkansen voor de opleiding in zijn geheel. Een goede voorbereiding is hierbij essentieel, dus zorg ervoor dat je jezelf actief bezighoudt met de school en met de luchtvaartsector.

Je vraagt je nu waarschijnlijk af wat er op zo’n ingangsexamen zoal aan bod komt. Hieronder een overzicht met de onderdelen die je zoal kan verwachten:

Psychologische test: interview waarbij men kijkt of jij in het profiel van een piloot past.
COMPASS: computertest die voornamelijk algemene kennis en vaardigheden test.
Fysica: het niveau hiervan wordt vaak vergeleken met een vijfde jaar fysica in het middelbaar.
Engels: als moedertaal van de luchtvaart is Engels uiteraard een vanzelfsprekend onderdeel.
Basic Flying Assessment: hier laat je in een simulator je stressbestendigheid zien.

Kom je niet uit een wetenschappelijke richting? Geen nood! De meeste vliegscholen bieden een opfrissingscursus aan voor fysica die meteen dient als voorbereiding op het ingangsexamen.

De vliegschool zal wellicht ook vragen om een ‘Medical Class 1’ af te leggen, een medische keuring om te bepalen of je fysiek geschikt bent om piloot te worden. Daarnaast vraagt men meestal ook een bevestiging van je bank die aantoont dat je over voldoende financiële middelen beschikt voor de financiering van je opleiding. Hetzij met eigen kapitaal, het kapitaal van je ouders of via een lening.

Meer informatie over de inhoud van de toelatingsproeven en andere vereisten om aan de opleiding te beginnen, kan je altijd terugvinden op de websites van de verschillende vliegscholen.

Examen_900_450_90_s_c1_smart_scale

Kostprijs
Wie piloot wil worden, moet investeren. De kostprijs van de opleiding schrikt veel jongeren
(en uiteraard ook hun ouders) af en dat is geen wonder. Het is een enorme investering, maar laat ook de kostprijs geen doorslaggevende factor zijn bij het kiezen van een vliegschool.

De kostprijs is vaak afhankelijk van de grootte van de school, het personeel, het materiaal dat ze gebruiken, marketing en ga zo maar door.

Hier vind je in ieder geval een opsomming van de kostprijzen bij BAFA, CAE en OAC.

  • Ben Air Flight Academy: €85.700
  • CAE Oxford Aviation Academy: €97.500
  • Ostend Air College: €87.000

Wees ervan bewust dat dit slechts een basisprijs is zonder alle bijkomende kosten die zich zullen voordoen voor, tijdens en na de opleiding. Onder deze bijkomende kosten verstaan we normaliter de kosten van de medische proef, het ingangsexamen, behuizing in België, etenswaren, vervoer en laptop/tablet, maar ook evengoed mogelijke luchthaventaksen of brandstoftoeslagen naargelang het contract dat je tekent bij de vliegschool.

Enkele banken, zoals bijvoorbeeld KBC en ING, bieden specifieke formules aan voor de financiering van een pilotenopleiding. Meer info over de financiering vind je doorgaans op de website van de vliegschool of op die van de deelnemende banken.

De financiële kant van het verhaal is zeer belangrijk en het blijft altijd een financieel risico waarbij je de realiteit niet uit het oog mag verliezen.

Geïntegreerd of modulair
De vliegopleiding tot lijnpiloot, waarbij je op het einde van de rit beschikt over een Commercial Pilot License (CPL) met daarop een Instrument Rating (IR) en Multi-Engine Rating (MER), kan je op twee manieren volgen: geïntegreerd of modulair.

De geïntegreerde opleiding is een full-time studie die minstens 18 maanden duurt en binnen maximaal 36 maanden afgerond moet zijn.

De modulaire opleiding kan, zoals het woord zegt, in modules worden afgewerkt. Bij CAE is dat niet mogelijk, maar bij OAC en BAFA kan je bijvoorbeeld op de dagen vliegen die je zelf kiest afhankelijk van je beschikbaarheid. Je kan je opleiding dus als het ware in stukken kappen, en naargelang tijd en geld, op eigen tempo verderzetten.

Verder bestaat ook de mogelijkheid om de ATPL te combineren met een bachelor of zelfs een master. Vives in Oostende biedt deze mogelijkheid aan in samenwerking met BAFA te Antwerpen.

De keuze tussen een geïntegreerde of een modulaire opleiding is dus afhankelijk van jouw zicht op de opleiding.

modinteg

Locatie
We zouden allemaal graag bij de vliegschool om de hoek gaan studeren, maar als piloot zal je ook niet elke dag thuis zijn. Een school die wat verder gelegen is, gaat vanzelfsprekend gepaard met wat extra kosten, maar verder zijn er geen concrete nadelen.

Samenwonen met medestudenten heeft bijvoorbeeld al meteen enkele voordelen. Je kan samen studeren, elkaar ondervragen, problemen bespreken en carpoolen is altijd een optie. Het is dan ook meteen de perfecte manier om je voor te bereiden op het buitenlandse gedeelte van de opleiding zoals dit bij CAE (en in sommige gevallen bij BAFA) het geval is.

De meeste vliegscholen zijn in het bezit van lijsten met alle behuizingen in de buurt van de vliegschool. Behuizing in België moet door de student zelf betaald worden, maar wanneer een deel van de opleiding in het buitenland plaatsvindt, staat de vliegschool in voor deze kosten.

Werkgelegenheid
Het moeilijkste onderdeel van de opleiding gebeurt vlak na het afstuderen, namelijk met het zoeken van je eerste job als piloot. Hierbij spelen de connecties van de school een enorme rol aangezien zij je kunnen helpen bij het krijgen van die eerste job.

Elke vliegschool beweert rechtstreekse connecties te hebben met minstens één luchtvaartmaatschappij, maar het is belangrijk om zelf even na te kijken of dit wel overeenstemt met de werkelijkheid. Zo plaatst CAE jaarlijks een groot aantal afgestudeerden bij Ryanair, die hiervoor met CAE samenwerkt. BAFA werkt dan weer samen met Jetairfly, voornamelijk voor het Jetairfly Cadet Pilot Program.

OAC en CAE bieden na de opleiding een zogenaamde sollicitatietraining aan waarbij ze tips krijgen voor interviews, het opstellen van een curriculum vitae en een motivatiebrief enzovoort. BAFA biedt deze training momenteel niet meer aan, maar is dit wel terug van plan in de toekomst.

panorama_dual_monitor_airplane_landing_3336x1416

Conclusie
Bij het kiezen van de juiste vliegschool zijn er heel wat zaken die je moet overwegen, maar uiteindelijk komt het altijd neer op jouw visie op de opleiding. Ga zelf eens naar een opendeurdag en spreek zoveel mogelijk mensen aan over hun ervaring met de school, want alleen zo kan je het echte potentieel van de school ondervinden.

Update 2020:

Belgian Flight School | Flight training for airline & private pilots

  • Selectietesten voor wiskunde, fysica en Engels. Kostprijs: 100 euro
  • Het geïntegreerde programma omvat in het eerste jaar de theorie op de luchthaven van Charleroi. Nadat deze is afgerond start daar de praktijkopleiding. Er is ook een extra optie om een deel van de praktijkopleiding gedurende 5 maanden in Florida te doen. De meerkost hiervoor is 5.000 euro.

    Het modulaire programma neemt in het algemeen 3 tot 4 jaar in beslag naargelang de beschikbaarheid van de student. De opleiding is volledig in Charleroi.

  • BFS helpt afgestudeerde studenten in het opstellen van hun CV, referentiebrief, enz… en begeleidt hen richting hun eerste jobinterview.
  • Kostprijs? Het geïntegreerde programma kost 84.900 euro en is een all inclusive. Om een deel van de praktijkopleiding in Florida te doen, is er een meerkost van 5.000. Daarin zitten alle kosten van tickets en accommodatie ter plaatse.
    Het modulaire programma kost minstens 58.000 euro. Dit is de kostprijs voor het wettelijk strikt minimum aantal vlieguren. Naargelang de vaardigheden en progressie van de student zijn er dus extra trainingen, vluchten en dus ook extra kosten mogelijk.

File:Logo CAE Oxford Aviation Academy Brussels.jpg - Wikimedia Commons

  • De selectietesten zijn in verschillende fasen. Eerst is er een online-applicatie gevolgd door een ADAPT-test. Nadien is er een persoonlijk interview. Kostprijs? 390 euro.
  • 750 uur aan theorie dat deels in de klas wordt gegevens en deels door CBT’s. Praktijkopleiding voor een groot deel in het buitenland (Phoenix, Oxford,…) met 145 uur op éénmotorige vliegtuigen. Nadien IFR en multi-engine voor in totaal 52 uur. Nadiens APS MCC. Totale geschatte duurtijd is 24 maanden
  • After Care?
  • De volledige opleiding kost 104.500 euro. Daarin zit alles inbegrepen met uitzondering van accommodatie in Oxford.