Jet Airways staat aan de grond, maar wat nu?

Na bijna 26 jaar van operaties staat de ooit grootste private luchtvaartmaatschappij van India aan de grond. De schuldenberg staat op een slordige 1,2 miljard dollar en geld om verder te vliegen is nog niet gevonden. Jet Airways heeft daarom al haar operaties stopgezet. Officieel is de maatschappij nog niet failliet en wacht ze op vers geld van een nieuwe investeerders. Die moeten voor 10 mei een bindend bod uitbrengen, maar het is niet zeker of Jet Airways het nog zolang kan volhouden.

Na een pijnlijke tragedie die al enkele weken aansleept lijkt het doek eindelijk gevallen, of toch bijna. De naar eigen zeggen meest kwalitatieve Indiase luchtvaartmaatschappij en full service carrier zag op enkele weken tijd haar vloot krimpen tot nog maar een handvol vliegtuigen. Ook een deel van het personeel wacht al maanden op hun loon zonder veel resultaat. Stap bij stap werden vliegtuigen aan de grond gehouden door de eigenaren door achterstand van betalingen. Het netwerk van Jet Airways kromp zo zienderogen en de lijst van annuleringen werd steeds langer.

De intercontinentale vluchten ondervinden het minste hinder, maar uiteindelijk moesten ook die eraan geloven nadat een toestel van Jet Airways in Amsterdam aan de ketting werd gelegd door achterstallige betalingen. De voorbije dagen vloog Jet Airways exclusief nog met een vloot van enkele ATR’s op haar binnenlands netwerk. Zij voerden vandaag voorlopig hun laatste vlucht uit. Want ook al heeft Jet Airways geen geld meer om door te vliegen, toch is de maatschappij nog niet failliet. Er is nog hoop, al wordt die elke dag steeds kleiner.

Een A330 van Jet Airways landt op Brussels AIrport.

De meest waardevolle delen van een luchtvaartmaatschappij zoals Jet Airways zijn de slots op binnen- en buitenlandse luchthavens. Op de luchthaven van Londen Heathrow heeft ze vorige week al haar slots al moeten doorgeven aan Etihad omdat ze die niet gebruikte. Daardoor blijven ze wel deels van dezelfde eigenaar, want Etihad is een minderheidsaandeelhouder van Jet Airways. De slots op Heathrow zijn dus niet meteen verloren. Op de Indiase luchthavens is dat verhaal wel anders.

De slots op de grote luchthavens van Delhi en Mumbai zijn zeer gegeerd, vooral op de piekuren. Die riskeert Jet Airways nu kwijt te spelen. Ook in andere grote steden zoals Bangalore en Chennai is dat het geval. De luchthaven van Pune heeft zo de slots van Jet Airways al uitgedeeld aan andere luchtvaartmaatschappijen zoals Indigo en SpiceJet. Als Jet Airways bij een nieuwe start terug vluchten wil opstarten naar Pune, moet ze opnieuw slots aanvragen. Door het verliezen van deze slots wordt Jet Airways dan ook steeds minder en minder interessant voor nieuwe investeerders.

Sinds vorige maand heeft een consortium van Indiase geldleners, onder leiding van de State Bank of India, de taak op zich genomen om nieuwe investeerders voor Jet Airways te vinden. De maatschappij staat in de schuld bij de Indiase banken, en zij willen uiteraard hun schulden niet verloren zien gaan. Ze hebben er dus baat bij om een overnemer voor Jet Airways te vinden, maar of dat zal lukken blijft de vraag.

Enkele bedrijven, zijnde Etihad Airways, PE investors, TPG Capital, Indigo Partners en het National Investment and Infrastructure Fund van India hebben aangegeven interesse te hebben om te investeren in Jet Airways. Zij moeten nu voor 10 mei een bindend bod uitbrengen. Dat is nog lang voor een maatschappij die niet meer vliegt. Normaal had het consortium Jet Airways een overbrugging moeten geven van 217 miljoen dollar in afwachting van nieuwe investeerders, maar dat is nooit gebeurd. Waarom de banken zich uiteindelijk terugtrokken is niet meteen duidelijk. Dat geld had Jet Airways voldoende tijd kunnen geven om operationeel te blijven en terwijl een uitweg te kunnen zoeken uit deze benarde situatie.

Eén ding is duidelijk: de Indiase banken blijven niet langer onbeperkt geld storten in een verlieslatende luchtvaartmaatschappij. Dat was bij het faillissement van Kingfisher wel anders. Dat faillissement heeft de Indiase luchtvaartsector geen goed gedaan. Leasingbedrijven dreven hun tarieven op omdat ze Indiase luchtvaartmaatschappijen een groter risico vonden nadat Kingfisher zo lang heeft kunnen overleven door steeds meer geld te lenen. Dat ze dat nu niet doen bij Jet Airways kan je als externe observator als een positieve evolutie bezien, maar daar zijn de duizenden gestrande passagiers en 23.000 personeelsleden op korte termijn niets mee. Bij een faillissement zullen de tarieven in India stijgen en met de zomer in het vooruitzicht zal er een tekort aan capaciteit zijn.