Flightlevel Een van onze voormalige fotografen Giel Sweertvaegher trok recentelijk naar Nepal. Daar deed hij verschillende vluchten van en naar Lukla, één van de gevaarlijkste luchthavens ter wereld. Behalve met helikopters vloog hij ook met een ATR-72 langs de Himalaya en de hoogste berg boven zeeniveau op aarde: de Mount Everest. Van drie vluchten maakte hij onderstaand verslag en knappe fotoreportage.
Vliegen op Lukla (Nepal) stond al lang op mijn wishlist, maar praktisch leek het nooit echt haalbaar. Toch was het dan in april 2019 eindelijk zover. Een verrassingstrip naar Nepal met landing in Lukla stond op de planning. De twee weken durende reis leverde talloze verhalen op. Van bijna doodervaringen en een mini-tyfoon tot het spotten van wilde neushoorns, Nepal had van alles voorzien voor ons… Gelukkig werd er ook wat afgevlogen tijdens deze reis want Nepal heeft een van de mooiste landschappen: de Himalaya. Het avontuur om in Lukla te raken is op zich een heel artikel waard, dus in wat volgt focus ik me vooral op 2 vluchten die gedaan werden in of over de Himalaya en 1 vlucht van Lukla naar Kathmandu.
Vlucht 1: Namche Bazar – Lukla
De eerste vlucht was deze van Namche Bazar (ook Nepal) naar Lukla. De eerste twee dagen in de bergen werd er flink wat gestapt. We deden de eerste stops van de trekking naar de Mount Everest. Voor getrainde wandelaars is dat eerder een opwarming, maar voor ons was het al snel een uitdaging om met onze rugzakken deze hoogteverschillen te overwinnen. We waren verondersteld om bij onze tweedaagse trekking in één dag terug te keren, maar om op zeker te spelen boekten we toch maar gewoon een helikopter. Vanuit het sherpa-stadje is het op zich maar een korte wandeling naar het heliplatform, maar ook hier was het weer een korte maar stevige klim.
Het zicht maakt echter alle inspanningen meer dan waard. Aan de ene kant van het platform loopt het pad verder naar omhoog, volledig omgeven door kleurrijke gebedsvlaggetjes. De andere kant kijkt uit op besneeuwde bergtoppen. Aan die zijde van het platform vormt zich ook een steile kloof waarachter de helikopters verdwijnen na take-off. Achter ons heb je een prachtig overzicht van het kleine stadje dat Namche Bazar eigenlijk is. Het is een ongelofelijk mooie plaats en de helikopters maken het alleen maar beter.
Aangezien security in Nepal niet zo veel voorstelt is het mogelijk om foto’s te nemen op het platform zelf. Je kunt met andere woorden onder de vertrekkende helikopters zitten. Na een aantal komen en gaan van enkele helikopters, arriveert een Ecureuil van Summit Helicopters. Deze heli, met felgekleurde draak op de romp, wordt onze rit. Voor we Namche definitief achter ons laten, maken we nog een paar bochten over het stadje en het platform, en krijgen we ook voor de eerste keer de top van de wereld te zien: de Mount Everest.
De vlucht naar Namche duurt alles samen maar een grote zes minuten. Toegegeven, het voelt een beetje lullig om in 6 minuten te overbruggen waar je bijna twee dagen op hebt gestapt, maar de vlucht is adembenemend mooi. Tijdens de landing in Lukla met de helikopter krijg je een heel nieuw beeld van het vliegveld. Twee dagen eerder, bij aankomst, konden we wat meekijken door de vensters van de cockpit, maar het was toch moeilijk om geheel te bevatten hoe gevaarlijk het veld eigenlijk wel is. Tijdens de landing met de heli besef je pas echt hoe kort en steil de baan is en hoe weinig ruimte er overblijft voor fouten. Het enige dat op je wacht aan het einde van de baan is een stenen muur en de bergflank. Langs de andere kant merkten we ook op dat op drukke dagen er soms tientallen vluchten zijn, helikopters niet meegerekend. Je kan je dus afvragen of het wel de naam van gevaarlijkste vliegveld verdiend.
Vlucht 2: Lukla-Kathmandu
Daags na terugkomst in Lukla was het helaas alweer tijd om de bergen te verlaten en de meer tropische kant van Nepal te verkennen. De terugvlucht stond vroeg in de ochtend gepland. Onze Nepalese gids had kunnen regelen dat we op een van de eerst vertrekkende vluchten zaten. Om 6:30 waren we al op het vliegveld dat bestaat uit een kleine inkomhal met drie check-in balies en een ‘terminal’ dat in datzelfde gebouw gelegen is.
Net zoals eerder was security ook nu weer verre van streng. Ik kreeg wat vragen over eventuele wapendracht en er werd wat gewreven over mijn rugzak. Op naar de wachtruimte dan maar. Wie ooit al eens een quarantaine uit een rampenfilm gezien heeft, kan zich een redelijk precies beeld vormen van hoe het eruit zag. De helibedrijven liggen aan de andere kant van het vliegveld en zijn enkel te bereiken via een pad rond de runway. Een uitstekende kans om vanop de kop van de baan naar beneden te kijken over het vliegveld. Na een paar helikopters te zien aankomen en vertrekken, was het aan ons. We stapten in en deden nog een laatste low pass over de bekende startbaan.
De vlucht naar Kathmandu duurde alles samen een uurtje. De oorspronkelijk geplande vlucht ging maar tot Ramechhap waarna nog een vier uur durende rit op de agenda stond. Het was behoorlijk stil op de vlucht. Mijn vrouw met vliegangst zat rustig vooraan, onze zieke kameraad was vooral aan het hopen dat hij het een uur lang zou volhouden, onze andere reisgezel sukkelde al snel in slaap en de gids hield zich bezig met bidden en mediteren. De man had nog nooit een helikopter van dichtbij gezien en had nu plots twee vluchten in de boeken staan. Geheel op zijn gemak was hij er toch niet bij. Ik hield me bezig met het fotograferen van het fantastische landschap en dacht ook na over de ervaring van de afgelopen dagen. Ik kon me niet van de indruk ontdoen dat Lukla helemaal niet zo gevaarlijk is en dat het vooral hele mooie verkooppraatjes zijn. Met zoveel vluchten per dag is de kans op een ongeluk behoorlijk klein.
De volgende ochtend worden we echter met onze neus op de feiten gedrukt. Vroeg in de ochtend is een vliegtuig van de baan gegaan in Lukla. Het vliegtuig heeft zich langs het lokale politiekantoortje in een helikopter geboord. Exact op de plaats waar we zelf 12 uur eerder nog aan het wachten waren op onze helikopter. De balans: 3 doden.
Vlucht 3: Mountain flight met Buddha Air
De derde en helaas ook laatste vlucht is de ‘Mountain Flight’ met Buddha Air. De laatste dag van onze trip werden we vroeg in de ochtend verwacht op het internationale vliegveld van Kathmandu. Onze eerdere ervaringen met rijden in Nepal waren op zijn zachtst gezegd spectaculair. Het verkeer is eerder aan de drukke kant, met 4-5 auto’s naast elkaar op onverharde wegen. Gooi daartussen nog een paar 100 motorfietsen en wat koeien en dan zijn we er ongeveer. We hadden dan ook het ergste verwacht op weg naar het vliegveld, maar het viel goed mee. Een rit die ons als snel een klein uur zou kosten, duurde vroeg in de ochtend maar een goeie 15 minuten.
De security check voor binnenlandse vluchten was ongeveer even grondig als voorheen. We waren dan ook snel in de terminal, klaar voor onze vlucht. Buddha Air vliegt met ATR72’s die ook voor deze vluchten worden gebruikt. Het concept is eerder simpel. Je vertrekt in Kathmandu en vliegt een half uur langs de bergtoppen van de Himalaya. Terwijl de ene kant geniet van het zicht, mogen de andere passagiers één voor een één bezoek brengen aan de cockpit. Iets wat voor ons onbegrijpelijk leek vanuit veiligheidsstandpunt. Langs de andere kant bood het de kans mee te genieten van het zicht dat de piloten hebben tijdens deze vlucht. Na een halfuur wordt rechtsomkeer gemaakt en krijgt de andere kant de bergtoppen te zien. Een uurtje later land je weer in Kathmandu.
De vlucht zelf was zeker de moeite waard. Na het boarden bleek al snel dat een paneel van het interieur los zat. Je mocht vooral niet te hard leunen tegen de wand of je liep het risico om het hele paneel los te maken. Ook de stoelen zagen eruit alsof ze hun beste tijd hadden gehad. De kleuren waren vervaagd en ook de verf aan de achterkant was al lang geleden afgebladerd. De vensters, nogal belangrijk op een vlucht als deze, leken zopas nog gewassen met motorolie en er kleefden insecten aan waarvan ik niet meer kon herkennen wat ze ooit geweest waren. Geen beloftevolle kansen voor mooie foto’s.
En toch bleek de vlucht zelf zeer goed mee te vallen. Het bezoek aan de cockpit was eerder uniek en ook het zicht op de bergen was samen te vatten als fenomenaal. De vuile vensters maakten het misschien moeilijk om alles op beeld vast te leggen, maar ook dat lukte alsnog aardig. Het bleek vooral een zeer mooi einde te zijn van een onvergetelijke reis naar Nepal.
Foto’s en tekst door Giel Sweertvaegher.