Yannick De Bel Het zijn niet de beste tijden voor de commerciële luchtvaart in IJsland. Na het omvervallen van PLAY Airlines doet ook Icelandair het niet goed. Voor huidig boekjaar 2025 verwacht de maatschappij een verlies van tussen de 10 en de 20 miljoen dollar. Met een transformatieplan moet de maatschappij in 2026 opnieuw winstgevend worden.
Hoewel Icelandair het derde kwartaal van haar boekjaar 2025 met een nettowinst van 58 miljoen dollar (-16 procent) kon afsluiten, gaan de zaken niet goed bij de grootste IJslandse luchtvaartmaatschappij. Voor het volledige boekjaar 2025 verwacht de maatschappij een negatief resultaat van tussen de 10 en 20 miljoen dollar. De passagiersstromen veranderen en de kosten stijgen.
Icelandair is met haar geografisch interessant gelegen hub in Keflavik gespecialiseerd in verbindingen tussen Europa en Noord-Amerika. Maar de passagiersstromen veranderen. Het aantal transferpassagiers nam met 11 procent af door zwakkere vraag op de trans-Atlantische markt en toegenomen concurrentie. Op die daling probeert Icelandair snel te anticiperen door te spelen met het aanbod van haar routenetwerk. De maatschappij probeert meer te focussen op Scandinavië en warmere bestemmingen in Zuid-Europa. Het aantal passagiers dat IJsland als eind- of vertrekbestemming heeft, steeg met respectievelijk 17 en 11 procent.
Daarnaast kampt Icelandair met het probleem dat de kosten sneller stijgen (+ 9 procent) dan de inkomsten (+6 procent). Die stijging is voornamelijk te wijten aan hogere lonen, hogere ETS (Emissions Trading System)-kosten en de kortetermijnleasing van vliegtuigen. Tenslotte heeft de zwakkere dollar ook een aanzienlijke impact van zo’n 10 miljoen dollar op de financiële resultaten. Een grote meevaller was wel de goedkopere brandstofkost die het effect van de lage dollar volledig kon compenseren.
Om het tij te keren en terug naar winst te gaan in 2026 wil Icelandair volgend jaar focussen op markten van en naar IJsland. Het trans-Atlantisch hub-model blijft wel behouden maar zal niet meer de belangrijkste focus zijn. Daarbij zal er iets minder vaak naar Noord-Amerika worden gevlogen en meer naar Europa. Voor 2026 zijn er alvast twee nieuwe bestemmingen aangekondigd: Faro en Venetië. Ook de vlootvernieuwing wordt verdergezet. Twee B757’s zullen de vloot verlaten en de B767’s zullen tegen eind 2026 volledig uit de vloot verdwijnen. Daarnaast komen er drie A321XLR’s bij. Netto zal de vloot met 2 vliegtuigen krimpen maar toch wil de maatschappij de capaciteit met 2 procent uitbreiden door vooral vaker in het tussenseizoen te gaan vliegen om zo de effecten van seizoensgebonden vraag te counteren.
Na PLAY zit ook Icelandair nu in iets woelig water. De lowcostmaatschappij moest afgelopen zomer haar vluchten staken door financiële problemen. De maatschappij ging het model van goedkope vluchten aanbieden tussen Noord-Amerika en Europa volledig verlaten en zou enkel nog maar naar Scandinavië en Zuid-Europa gaan vliegen, maar die shift kwam te laat. Met een finaal plan was het de bedoeling om het grootste deel van de vloot te verhuren aan andere maatschappijen, maar daar was niet voldoende cash meer voor.