Mach loop: natte en koude hemel op aarde voor spotters

De Mach loop, of volledig de Machalynyth loop, is een bergachtig gebied in Wales waar hoofdzakelijk door de Britse (Royal Air Force) en Amerikaanse luchtmacht (United States Air Force) wordt gevlogen. Af en toe komt er ook een toestel van de Empire Test Pilot School (ETPS) voorbij, zoals de Alpha Jet, of een Franse Alpha Jet van de Armée de l’Air. Het aanbod aan Brits en Amerikaans vliegend metaal is vrij divers. De Royal Air Force’s Harriers, Tornados, Eurofighter Typhoons, Grob Tutors, C-130’s, Tucanos, Dominies, King Airs, Hawks, Apaches, Pumas en de occasionele Chinook en Merlin komen voor je neus gevlogen. Het Amerikaanse heavy metal beperkt zich tot het toestel dat voornamelijk in aanmerking voor dit soort trainingsmissies: de F-15E Strike Eagle, een variant van de bekende F-15A/B/C/D luchtoverwichtsjager (die op dezelfde basis, namelijk RAF Lakenheath, gestationeerd zijn).

Sommige Britse crews zijn zo bekend met het fenomeen ‘fotograaf die een berg beklimt om van ons foto’s te kunnen nemen’, dat men er grappen mee begint te maken. De boodschappen ‘Hello’ en ‘Hi’ behoren momenteel tot de populairste. Een opgestoken vuist of hand is ook populair. Vooral de mensen achteraan in tweezitters, of GIB’s (we noemen ze hier even Guy-In-the-Back om het duidelijk te houden, de benamingen verschillen tussen verschillende toestellen en luchtmachten…RIO, WSO, enz), schijnen er plezier in te scheppen hun piloot te vragen nog een rondje te doen, waarna ze met een groot papier voor zich nog eens rondvliegen met de gewenste boodschap. Via via wordt er af en toe gevraagd aan de Britse luchtmacht om zeker twee keer ergens te passeren, en als het een Tornado (‘Tonka’) betreft, liefst met de vleugels naar achter om het snelheidsgevoel in de foto nog te vergroten.

© Mark Johnson – De bemanning van een Tornado GR.4 zegt “Hi!”

Het bergachtige gebied waar het meeste gevlogen wordt, Snowdonia, is tevens een nationaal park en een aparte regio in het noorden van Wales.

Voor veel fotografen is de Mach loop dé locatie bij uitstek om toestellen in vlucht te fotograferen. Er zijn uiteraard een paar dingen om rekening mee te houden. Het weer kan er zowel fantastisch mooi zijn, met prachtig licht en een heldere lucht, als verschrikkelijk koud en mistig, of regenachtig. Om te zwijgen van sneeuw. Het typische weer dat je in Groot-Brittannië kan verwachten, met andere woorden. Een comfortabele rugzak (die tegen water kan – zie ook ook onze spotters checklist), met al je materiaal, plus bescherming tegen zowel regen als zon, is een must aangezien je voor sommige locaties toch wel een eindje omhoog mag omhoog stappen.

© Lloyd Horgan – Eurofighter Typhoon.

We geven hier dan ook een aantal locaties mee. Deze namen zijn veelal in het Welsh en voor ons Nederlandstaligen quasi onuitspreekbaar.

De uitgang van de Bwlchvallei (‘Bwlch exit’), bijvoorbeeld. Als je naar de berg tegenover je staat, passeren de toestellen je van rechts naar links en kan je ze makkelijk fotograferen van aan de bovenkant of van aan de zijkant, afhankelijk van de hoek en de hoogte. Het uitzicht is er schitterend en er is een parking beneden op zo’n 800 meter van het punt waar je je klim begint, alsook een min of meer afgebakend pad voor de onervaren ‘Machloopers’. Het nadeel is dat er door de bergen (die tegelijk voor de prachtige achtergronden zorgen) snel schaduw kan zijn waardoor het zowel koud wordt en er weinig licht is ’s ochtends en tegen het eind van de namiddag. Ook moet je hier zo’n 100 meter stappen (lees: bijna klimmen) om een punt te bereiken dat ideaal is om te fotograferen. Ook moet je materiaal klaar liggen om meteen te beginnen, want je ziet een toestel slechts als het de vallei indraait en deze vliegen meestal niet echt traag, om het zacht uit te drukken.

In Bluebell vliegt men in dezelfde richting als de uitgang van de Bwlch (met andere woorden, van rechts naar links). Hier is het mogelijk om goede foto’s van de zijkant van een toestel te krijgen, met een lichte ‘bank angle’. In de zomer is er schitterend licht en staan er dennen. Door deze bomen heb je een verschillende achtergrond in de zomer en de winter, wat wel nog zo aangenaam is – een groot voordeel ten opzichte van een luchthaven of luchtmachtbasis. Hier moet je minder ver wandelen tot aan het begin van je beklimming en moet je ongeveer op dezelfde hoogte gaan staan. De beklimming kan wel moeilijk zijn, want er is een steile heuvel die je op moet. Recht omhoog naar de overhangende rots die als dé fotolocatie van Bluebell geldt is niet aan te raden, je loopt beter een eindje om. Dit is makkelijker om omhoog te geraken en minder vermoeiend, alsook minder gevaarlijk. Bluebell bevindt zich in de vallei waar je uitzicht hebt naar de Bwlch locaties.

© Lloyd Horgan – BAe Hawk T.2, 300mm, f/5.6, ISO 320, 1/200

Ook op Bluebell kan er plots weinig licht zijn en is het aan te raden steeds paraat te zijn om te beginnen ‘schieten’.

De Bwlch ‘ledges’ (richels) ligt aan een grote weg, namelijk de A470. Prima bereikbaar dus, met een parking op een 600-tal meter afstand. Er zijn drie locaties: de hoogste, de middelste en het laagste gedeelte. Afhankelijk van in welke hoek je wil fotograferen (zijkant, meer van bovenaan) en hoe goed je conditie is (hoe hoog je wil/kan stappen) sta je op een hoogte tussen zo’n 130 en 70 meter. Het voordeel hier is dat er een vrij duidelijk voetpad is voor het grootste deel van de ‘beklimming’, maar ook hier heb je weer schaduw dat de belichting parten kan spelen in de ochtend en tegen het eind van de namiddag. Een groot voordeel is evenwel dat je toestellen al snel kan opmerken als ze de vallei binnenvliegen.

© Lloyd Horgan – Eurofighter Typhoon, 300mm, f/8, 1/500, ISO 200.

Cad West is een van de beste locaties: een relatief grote parking, en minder dan 100 meter hoogteverschil maken deze locatie zeer populair bij elke Machlooper. Er is een uitstekend uitzicht, met drie mogelijke routes die de vliegtuigen volgen als ze in de buurt komen doordat twee valleien samenkomen op die plaats: de Bwlch, Bala, en Dolgellau (deze laatste is ook gekend als Dol, the Estuary (‘het estuarium’ – waar een rivier uitkomt in de zee) of nog preciezer: the Barmouth Estuary (vertaald: het estuarium van Barmouth). Hier weet je zeker dat als er iets komt, je voldoende tijd hebt om je materiaal te nemen. Van hier zijn ook mooie landschapsfoto’s te nemen.

© Darren Dawson, BAe Harrier GR.9.

Aan de overkant van de vallei ligt Cad East. Hier sta je op een klein plateau, eigenlijk een grote rots die uitsteekt van de heuvelrug. Ook een zeer populaire locatie aangezien je een gelijkaardig uitzicht hebt. hier loop je ongeveer even ver van de parking, en overwin je een hoogteverschil van ongeveer 130 meter. Net zoals op Cad West heb je hier een prachtig uitzicht over de bergen, de velden en dies meer.

© Darren Dawson – BAe Harrier GR.9.

Corris Corner of kortweg ‘Corris’ bevindt zich in het noordwesten van de Mach loop en biedt uitzicht op het Tal-y-Llyn meer. Eenmaal boven op Corris heb je een mooie achtergrond door verschillende soorten bomen, begroeiing en de heuvels. De toestellen die hier passeren nemen ofwel een scherpe bocht naar links om in de loop zelf te blijven, of draaien na de hoek te zijn omgedraaid naar rechts, richting de Ierse zee (dit doen alleen de jets – andere toestellen nemen soms de andere richting: recent werd nog een Chinook gespot op vijftig meter boven de grond die in de andere richting vloog). Corris is een hele mooie locatie, ook in de winter, waar je veel ruimte hebt. Als er echter wolken zijn kan de hoeveelheid licht wel enorm dalen in de winter. ’s Zomers is het uitkijken geblazen, vooral in de namiddag omdat je dan recht tegenover de zon staat. Hier sta je ideaal op een hoogte van zo’n 100 meter. De parking ligt wel wat verder weg van ‘de hoek’ zelf (net geen 900 meter).

© Darren Dawson, BAe Harrier GR.9. Tegenlicht kan, mits goed gebruikt, ook interessante foto’s opleveren.

De uitloper (‘spur’) van de Bwlch is gelegen tussen Bluebell en de richels van de Bwlch die veel hoger liggen. Dezelfde parking als die laatste is op een dikke anderhalve kilometer, alhoewel er ook een paar alternatieven zijn: een paar kleine zijwegen, zoals we in België hebben langs de autosnelwegen (‘laybys’ genoemd). Deze zijn echter minuscuul te noemen en dus alleen bruikbaar als je er vroeg bij bent of het een rustige dag is. Wanneer het vliegen echt laag gebeurt is dit een toplocatie waar prachtige foto’s te maken zijn, met een bovenaanzicht, of vanop gelijke hoogte.

Zoals al eerder gezegd is de Mach loop en Wales in het algemeen een prachtig gebied, waar ook prima aan landschapsfotografie valt te doen. Met HDR bereik je hier schitterende resultaten. In de onmiddellijke buurt is er ook accommodatie (bed & breakfasts, hutten waar je tegen betaling kan overnachten, enz) voor verschillende budgetten.

© Lloyd Horgan – Snowdonia is prachtig, ook om andere dingen dan vliegtuigen te fotograferen.

Eenmaal dit gelezen kunnen we begrijpen dat je je afvraagt of je toch niet ineens meer interesse in Wales hebt gekregen. Hiervoor geven we aan wat je zeker moet meenemen als je er eenmaal naartoe gaat ,en je besluit de uitdaging aan te door op zo’n heuvel foto’s te gaan nemen.

– Dikke truien, gilet, regenbestendige jas en/of broek. Voldoende warme broeken (geen shorts, om de teken te vermijden…tenzij je een tent meeneemt naar boven), om de extreme koude tegen te gaan.
– Comfortabele, regenbestendige rugzak waar je fotomateriaal goed in beschermd zit, met ruimte voor genoeg voedsel en drank.
– Scanner als je deze hebt. Voor frequenties kan je ondergetekende contacteren.
– Camera en telelens (minimum 300mm op APS-C, alhoewel met 200mm ook al iets te doen valt met wat geluk en goede omstandigheden), met opgeladen batterijen (meervoud: als het er koud is is het mogelijk dat je batterijen snel leeg geraken. Hou een batterij in je camera en de andere op een warme plaats, bijvoorbeeld in een broekzak).
– Breedhoeklens als je mooie landschappen wil fotograferen.

Avatar is courtesy of Lloyd Horgan.

Met dank aan/with thanks to: Lloyd Horgan, David Ellins, Mark Johnson, Darren Dawson and Ben Gilbert. Voor meer voorbeelden van deze fotografen hun werk kan u op hun naam klikken.